Wat een zielig schouwspel in de Kamer. Hoeveel belangrijker is het niet dat de nieuwe premier ons nu eindelijk eens gaat uitleggen hoe hij jobs zal creëren, hoe hij een nieuwe bankencrisis zal vermijden, hoe hij de crisis hoopt op te lossen, waarom het gros van de inspanningen uitgerekend door de gezinnen moet worden geleverd, wat het verschil is tussen de belastingsregeringen met socialisten en een besparingsregering zonder socialisten? Is dat niet veel belangrijker dan de bruine sympathie van een aantal ministers als Theo Francken, Jan Jambon of Ben Weyts? En of de kabinetschef van Jambon nu met een Porsche naar de Wetstraat komt of met een trottinette: wie maalt daar om? Of Francken en Weyts nu naar een verjaardagsfeestje gaan van een ex-collaborateur of van een olifant, wat kan het de vrouw of de man in de straat schelen? Mensen hebben aan dat soort spelletjes van de politiek politicienne geen boodschap. Het vervreemdt hen enkel nog meer van het politieke gebeuren.
Dus laten we het hier even over de essentie hebben. Voor eerst de economische crisis. Wie beweert de crisis te kunnen bestrijden moet op zijn minst toch weten wat de oorzaak van de crisis is. En of men nu gediend is van de inzichten van de Oostenrijkse School of niet, men kan er niet om heen dat aanhangers van die school het juist zien als ze zeggen dat crises ontstaan door excessieve bankkredieten. Op dat vlak staat België met een staatsschuld van 104 % en een private schuld van 250 % wel onderaan in de rij. Dit land worstelt met meer dan 1.500 miljard euro schulden bij een bruto binnenlands nationaal product van amper 415 miljard euro. De historisch lage rentevoeten, als toegepast door de Europese Centrale Bank zijn niet van die orde dat ze het bedrijfsleven veel aangenamer zullen maken.
Waarom niet? België blijft een land met ongeveer de hoogste loonkosten ter wereld. In de regeringsverklaring lezen we wel dat de patronale bijdrage in een aantal stappen zal worden verlaagd van 33 % naar 25 %. Maar kan dat helpen? O neen. Nu het krediet spotgoedkoop is geworden zal hier iets heel anders gebeuren dan bijvoorbeeld in Duitsland, een land waar mini jobs bestaan en waar de loonkosten aanzienlijk lager zijn. Bij ons zullen de goedkope kredieten ertoe leiden dat het bedrijfsleven massaal zal opteren voor arbeidsvervangende investeringen omdat arbeidskracht hier veel te duur is. In plaats dat er jobs zullen bijkomen zullen er jobs verdwijnen. En met het verdwijnen van jobs zal de private koopkracht dalen op het eigenste moment dat de productie, door toegenomen investeringen, is gestegen.
Dit maakt ons land een makkelijke prooi voor een nieuwe bankencrisis. Ondernemingen die goedkope kredieten opnamen zullen snel zien dat hun productie weliswaar stijgt, maar niet hun omzet. De overproductie zal immers stijgen omdat de private koopkracht ontoereikend is. Hierdoor zal een aantal van die ondernemers in moeilijkheden komen om straks hun goedkope krediet terug te betalen. Dat zal de portefeuille van dubieuze debiteuren bij de Belgische banken laten aanzwellen. En net dat is het probleem. Europese bankiers schijnen niets te hebben geleerd uit de bankencrisis van 2007-2008. Ze hebben hun kapitaalbuffer onvoldoende opgetrokken. Nu al is het eigen vermogen van een paar Belgische banken net voldoende om de dubieuze debiteuren af te schrijven. Als daar straks een pak dubieuze debiteuren bijkomt, dan zullen banken in moeilijkheden komen. En dan horen we onze kersverse minister van Financiën, Johan van Overtveldt, gaarne zeggen dat hij de Belfius bank graag wil verkopen, maar graag hadden we dan gehoord wie de onnozelaar is die staat te springen om zo’n rotbank meteen op te kopen?
In Duitsland daarentegen zal het omgekeerde gebeuren. Daar dwingen buitensporige loonkosten ondernemers niét om goedkope kredieten aan te wenden voor arbeidsbesparende investeringen. Daar zullen ze wél bijdragen tot nieuwe arbeidsplaatsen en tot economische groei. Bij ons zullen ze daarentegen een recessie in de hand werken en dreigen bij een reeds hoge werkloosheid nog meer arbeidsplaatsen verloren te gaan.
En wat staat er in het regeringsakkoord over het terugdringen van de private schulden gemaakt door gezinnen en bedrijven? Juist, geen woord. Men heeft enkel oog voor de publieke schuld en waar eerst altijd gezegd werd dat die na 2015 niet verder mocht oplopen, heeft men nu begrotingen in evenwicht uitgesteld tot 2018. Private schulden zijn op zich geen probleem als daar minstens een even groot actief tegenover staat. Voor zover de immobiliënprijzen niet zakken is er geen probleem met nieuwe hypotheekleningen. Maar wat gedaan met consumptief krediet voor waren die in minder dan geen tijd de helft dalen als ze nog maar de winkelrekken verlaten? Wat met bedrijfskredieten als investeringen met schulden worden gefinancierd? Wat zijn die arbeidsbesparende investeringen nog waard bij een gebeurlijke faling? En welke rem zet de nieuwe regering op de toename van bankschulden bij historisch lage rentevoeten? Geen enkele.
Wie de crisis wil oplossen moet dus géén heil verwachten van geïnduceerde investeringen gefinancierd met leningen maar moet autonome investeringen gefinancierd met eigen middelen aanwakkeren. Als het de bedoeling is van massaal jobs te creëren dan moet het gaan om (1) investeringen die leiden tot de inzet van veel arbeidskracht, liefst ook van veel ongeschoolde arbeidskracht in weinig ingewikkelde productieprocessen; en (2) dan moet het gaan om de productie van waardevaste producten die gemakkelijk kunnen worden verkocht aan gezinnen en bedrijven (bijvoorbeeld aan beleggers bij het verkopen van goedkope woningen). Met de Denktank Daniel Huet hebben we zo’n grote autonome investering uitgewerkt die vanaf het eerste jaar voor 100.000 nieuwe arbeidsplaatsen zorgt, na vijf jaar voor 215.000 nieuwe arbeidsplaatsen.
Het verhogen van de BTW op bepaalde producten, het hanteren van de kaasschaaf als was het een slijpschijf, het blokkeren van de lonen door een indexsprong: het gaat allemaal de verkeerde richting uit, het holt allemaal de private koopkracht verder uit, zeker als dit alles gebeurt zonder het scheppen van nieuwe arbeidsplaatsen. En het is niet de vraag of het met socialisten in de regering zoveel beter zou zijn geweest – hier is ons antwoord duidelijk: neen het zou niet beter zijn geweest – het is de vraag of de nieuwe regering de moed zal hebben om eindelijk eens iets te doen aan het optrekken van autonome investeringen. En ook daar zwijgt het regeerakkoord in alle talen.
Zij die van de nieuwe regering verwachten dat die de crisis op zal lossen moeten weten dat je met een bende economische kwakzalvers, die niet schijnt te willen inzien wat de oorzaak van de crisis is, en die die oorzaak niet aanpakt, de crisis over vijf niet zal hebben opgelost maar ze integendeel zal hebben verergerd. En dan hebben gezinnen vijf jaar lang vruchteloos offers moeten brengen, want het is fundamenteel fout is te denken dat men de crisis kan oplossen op de kap van de gezinnen. Nog zoiets is de verplichting van langdurig werklozen om straks twee dagen per week gratis hun arbeidskracht ter beschikking te stellen van de maatschappij. Schept dit dan arbeidsplaatsen of biedt het een mogelijkheid voor lokale overheden om op arbeidskracht te bezuinigen?
Ons besluit is dat zonder radicale ommezwaai in de aanpak van de crisis er van de bevolking inspanningen zullen worden gevraagd die de economie enkel verder verzieken.
En tot slot toch nog een noot over Theo Francken. Het geeft inderdaad geen pas om zulk een extreemrechts politicus een portefeuille aan te bieden als men weet dat hij medeoprichter was van het VNV, het clubje Vlaams-Nationalistische Vrienden dat homofoob is, oerconservatief en een gloeiende hekel heeft aan gastarbeiders. Bovendien is de afkorting VNV meer dan een onschuldige knipoog naar het Vlaamse collaborerend verleden van dat andere VNV van Staf De Clercq. En als Bob Maes – de man die door Francken en Weyts gehuldigd werd bij zijn negentigste verjaardag – dan ’s anderendaags op de buis komt vertellen dat hij geen woord afdoet aan de verdiensten van de nationaalsocialist Staf de Clerck, dan moet NVA nu niet de Calimero gaan uithangen dat zij altijd de kop van jut zijn. Bij het aanstellen van ministers en staatssecretarissen had Bart de Wever op zijn minst iets kieskeuriger mogen zijn.
.png)
0 Reacties